Jean-Paul Sartre là một trong những triết gia nổi tiếng nhất của thế kỷ 20, không chỉ bởi những tác phẩm có sức ảnh hưởng lớn mà còn bởi những quyết định táo bạo gây tranh cãi, đặc biệt là việc từ chối Giải Nobel Văn chương vào năm 1964. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về con người phức tạp này và lý do khiến ông đưa ra quyết định gây chấn động làng văn học.
Jean-Paul Sartre: Triết gia đầy tranh cãi và quyết định từ chối Giải Nobel
Người đàn ông của triết học và văn chương
Jean-Paul Sartre (1905 – 1980) là một biểu tượng của triết học hiện sinh Pháp. Ông không chỉ là một triết gia, mà còn là một nhà viết kịch, tiểu thuyết gia, nhà phê bình văn học và một nhà hoạt động chính trị. Những tác phẩm nổi tiếng của ông, như ‘Ngôn từ’, ‘Buồn nôn’, và ‘Ruồi’, mang đến cho độc giả cái nhìn sâu sắc về tâm lý con người và những vấn đề tồn tại của cuộc sống.
Tại Việt Nam, nhiều tác phẩm của Sartre đã được dịch và cung cấp cho độc giả, giúp họ khám phá những tư tưởng và triết lý độc đáo trong công trình của ông. ‘Ngôn từ’, với cách thể hiện phong phú và sâu sắc, đã nhanh chóng chiếm được cảm tình của nhiều thế hệ độc giả.
Từ chối Giải Nobel Văn chương: Một quyết định gây sốc
Khi tin đồn về việc Sartre có khả năng nhận Giải Nobel Văn chương lan rộng vào cuối năm 1964, ông đã ngay lập tức thể hiện quyết định của mình. Trong một bức thư gửi tới Viện Hàn lâm Thụy Điển, ông bày tỏ không muốn được đưa vào danh sách ứng viên. Tuy nhiên, bức thư không đến kịp trước khi ông được công nhận là người chiến thắng giải thưởng.
Giải Nobel được trao cho Sartre với lý do “những tác phẩm sâu sắc, phong phú ý tưởng mà ông đã tạo ra, ảnh hưởng mạnh mẽ đến xã hội và văn hóa của thời đại mình”. Tuy nhiên, Sartre lại từ chối giải thưởng này, khẳng định rằng ông không muốn giải Nobel làm cản trở khả năng sáng tạo vô hạn của mình.
Từ chối Giải Nobel Văn chương: Một quyết định gây sốc
Nguyên nhân sâu xa của quyết định từ chối giải thưởng
Sartre cho rằng việc nhận giải thưởng sẽ tạo ra một mối quan hệ ràng buộc với tổ chức trao giải và ông không muốn bị coi là một phần của bất kỳ “thể chế” nào, ngay cả trong bối cảnh của sự vinh quang. Quá trình này được chính Sartre mô tả là “tạo ra một tâm lý vốn có thể dẫn đến sự tổn hại về khả năng sáng tác”.
Thậm chí, tiền thưởng đi kèm với giải, 250.000 krona, cũng khiến ông dằn vặt. Việc từ chối một số tiền lớn trong khi có thể sử dụng nó để hỗ trợ cho các tổ chức mà ông coi trọng, như Ủy ban chống Apartheid, càng làm cho quyết định này trở nên đau lòng hơn. Cuối cùng, Sartre đã không để tiền bạc làm lung lay nguyên tắc của bản thân.
Những tác phẩm nổi bật của Jean-Paul Sartre
- Ngôn từ: Tác phẩm khai thác các khía cạnh của ngôn ngữ, phản ánh mối liên hệ của ngôn ngữ với việc giao tiếp.
- Buồn nôn: Một tiểu thuyết nổi bật trong việc thể hiện cảm giác mệt mỏi, sự cô đơn và tìm kiếm ý nghĩa trong cuộc sống.
- Ruồi: Một vở kịch nổi bật thể hiện xung đột giữa tự do cá nhân và trách nhiệm xã hội.
Jean-Paul Sartre không chỉ để lại dấu ấn trong lĩnh vực triết học, văn chương mà còn là một mẫu hình về sự dũng cảm trong việc giữ vững nguyên tắc. Quyết định từ chối Giải Nobel Văn chương đã làm nổi bật tư duy độc lập và khả năng tư tưởng sâu sắc của ông.
Kết luận
Jean-Paul Sartre đã không chỉ xây dựng một sự nghiệp đồ sộ mà còn tạo ra những cuộc tranh luận bất tận về vai trò của giải thưởng trong nghệ thuật và triết học. Quyết định từ chối Giải Nobel không chỉ là một hành động cá nhân mà còn phản ánh một triết lý sống và tư tưởng đấu tranh cho tự do sáng tạo.
Hãy tiếp tục theo dõi những bài viết sâu sắc khác trên truyentranhhay.vn để mở rộng kiến thức văn học của bạn và khám phá thêm nhiều tác giả xuất sắc khác!
