Có bao giờ bạn tự hỏi tại sao một số người luôn vươn lên, đạt được thành công, trong khi những người khác vẫn cứ ngụp lặn trong những thất bại? Cuốn sách “Tâm lý học thành công” của Carol S. Dweck chính là chiếc chìa khóa giúp bạn giải mã điều này. Với những nghiên cứu sâu sắc và quan điểm độc đáo, Dweck đã chỉ ra rằng chính tư duy của chúng ta quyết định thành tựu và thành công. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ 5 bài học quan trọng từ cuốn sách, giúp bạn hình thành tư duy phát triển để và khai thác tối đa tiềm năng bản thân.
1. Tư Duy Cố Định: Rào Cản Đối Với Sự Phát Triển Cá Nhân
Một trong những bài học quan trọng nhất trong “Tâm lý học thành công” là khái niệm về “tư duy cố định”. Đây là niềm tin rằng khả năng của mỗi người là cố định và không thể thay đổi. Những cá nhân mang tư duy này tin rằng tài năng bẩm sinh là yếu tố quyết định thành công, và nếu thiếu năng khiếu tự nhiên, họ sẽ không bao giờ phát triển.
Chẳng hạn như trong nhiều công ty lớn như Enron hay McKinsey, các nhân viên thường được lựa chọn dựa trên tiêu chí “tài năng tự nhiên” mà không tập trung vào quá trình rèn luyện và đào tạo thêm. Kết quả là, những nhân viên này có thể thiếu hụt các kỹ năng cần thiết để tiến bộ, dẫn đến việc họ thường xuyên bị áp lực và đánh giá khắc nghiệt. Nếu họ không thể hiện xuất sắc ngay từ đầu, họ dễ dàng bị xem là thiếu tiềm năng.
Ngược lại, tư duy phát triển khuyến khích mọi người tin vào khả năng cải thiện qua nỗ lực và học hỏi. Chuyển hóa từ tư duy cố định sang tư duy phát triển sẽ mở ra nhiều cơ hội hơn trong hành trình phát triển cá nhân và sự nghiệp.
Bài học từ cuốn sách "Tâm lý học thành công"
2. Tìm Kiếm Sự Chấp Thuận So Với Tìm Kiếm Sự Tiến Bộ
Trong môi trường kinh doanh, tư duy cố định và tư duy phát triển thể hiện rất rõ. Những nhân vật có tư duy cố định thường tìm kiếm sự chấp thuận từ người khác và lo lắng về hình ảnh của bản thân. Ví dụ, Lee Iacocca, một nhà lãnh đạo nổi tiếng, đã giúp Chrysler vượt qua khủng hoảng, nhưng khi công ty đã phục hồi, ông lại tập trung hơn vào việc duy trì hình ảnh cá nhân thay vì phát triển bền vững.
Ngược lại, Lou Gerstner, người đứng đầu IBM trong giai đoạn khó khăn, đã có những lựa chọn táo bạo để cải thiện văn hóa làm việc tập thể và đoán người cũ, khuyến khích sự giao tiếp giữa các bộ phận. Tư duy phát triển đã dẫn dắt IBM tới thành công bền vững và cải cách sâu sắc trong tổ chức.
Sự rõ ràng trong việc phát triển một tư duy hướng đến tiến bộ là rất cần thiết để tạo ra giá trị lâu dài, cả cho cá nhân và tập thể.
3. Chấp Nhận Thử Thách Thay Vì Trốn Tránh Khó Khăn
Người có tư duy cố định thường né tránh những thử thách, sợ bị đánh giá kém. Ngược lại, người có tư duy phát triển lại xem thử thách như cơ hội để học hỏi và cải thiện bản thân. Một ví dụ nổi bật là nghệ sĩ violin Nadja Salerno-Sonnenberg, người đã phải đối mặt với áp lực lớn từ sự kỳ vọng nhưng lại cảm thấy sợ hãi khi gặp khó khăn, dẫn đến việc bỏ qua cơ hội phát triển.
Christopher Reeve, nam diễn viên nổi tiếng, sau một tai nạn nghiêm trọng đã không chấp nhận từ bỏ. Anh quyết tâm phục hồi và truyền cảm hứng cho rất nhiều người khác. Tư duy phát triển giúp anh vượt qua khó khăn và đạt được những thành tựu mà nhiều người không thể tưởng tượng nổi.
Tóm lại, việc chuyển từ tư duy cố định sang tư duy phát triển không chỉ giúp bạn nhìn nhận thử thách một cách tích cực mà còn mở ra cánh cửa mới trong hành trình thành công.
Bài học rút ra từ cuốn sách "Tâm lý học thành công"
4. Tác Động Của Mô Hình Từ Thưở Nhỏ Đến Tư Duy
Tư duy của mỗi cá nhân bắt nguồn từ những ảnh hưởng trong giai đoạn đầu đời. Trẻ em thường có bản năng học hỏi tự nhiên, nhưng những người lớn xung quanh có thể nuôi dưỡng hoặc cản trở điều này. Cha mẹ là hình mẫu chính trong việc định hình sự phát triển tư duy, và điều này sẽ ảnh hưởng đến các lựa chọn và cách hành xử của trẻ.
Cha mẹ có tư duy phát triển thường khuyến khích con cái khám phá, trong khi cha mẹ có tư duy cố định dễ có xu hướng hạn chế khả năng của trẻ. Tương tự, giáo viên cũng có thể đóng vai trò quyết định trong việc thúc đẩy hoặc kìm hãm sự phát triển tư duy của học sinh.
Đây chính là lý do tại sao việc nhận thức và điều chỉnh tư duy ngay từ những năm đầu đời là rất quan trọng. Sự nhận thức này có thể mở ra nhiều cơ hội trong suốt cuộc đời.
5. Ai Cũng Có Thể Rèn Luyện Tư Duy Phát Triển
Chúng ta thường dễ bị cuốn vào tư duy cố định về khả năng bản thân và những gì mình có thể đạt được. Tuy nhiên, tư duy phát triển cho thấy rằng tài năng không phải là bất biến mà có thể được nuôi dưỡng. Thay vì xem thất bại là điều tồi tệ, chúng ta có thể nhìn nhận chúng như là cơ hội để học hỏi và cải thiện.
Một trong những cách đơn giản để thay đổi tư duy là điều chỉnh ngôn từ và cách suy nghĩ của chính mình. Ví dụ, thay vì nói “Mình không giỏi việc này”, hãy thử nói “Mình có thể học hỏi và cải thiện trong lĩnh vực này”. Những thay đổi nhỏ này có thể tạo nên sự khác biệt lớn trong lòng quyết tâm và khả năng phát triển của bản thân.
Khi bạn đối mặt với khó khăn và cảm thấy thất bại, hãy nhớ rằng tư duy phát triển là con đường đến thành công. Việc thực hành và áp dụng tư duy này mỗi ngày sẽ giúp bạn vươn tới tiềm năng cao hơn mà bạn chưa từng nghĩ tới.
Tổng hợp: Thanh Nhã
